De Cremertuin staat in de Duurzame 100 van dagblad Trouw!
De tekst van het artikel:
Nog geen halve hectare groot, maar een lustoord voor de buurt: de Cremertuin van de Utrechtse buurt Nieuw Engeland. Initiatiefnemer Serge Calon (1973) legt uit hoe hij in 2013 van een braakliggend terrein een stadsmoestuin en natuurspeelplaats maakte.
Hoe kwam u op het idee?“We woonden hier met twee jonge kinderen. De vraag was: verhuizen of hier blijven? De omgeving is zo versteend, terwijl ik zulke goede herinneringen heb aan de natuur en de hutten die ik in mijn jeugd bouwde. En voor kinderen is natuur heel belangrijk. Maar hoe krijg je die in de stad? Toen stuitte ik in de wijk op een braakliggend terreintje langs het spoor, aan de Cremerstraat – en ontwikkelde daarvoor plannen met buurtbewoners.”
Dat terreintje was dan waarschijnlijk van de NS?“Inderdaad: NS Vastgoed. Het is moeilijk om daar aan tafel te komen. Maar ik volgde toen een opleiding tot camjo (camerajournalist, red.) en maakte een filmpje over wat we met de buurt graag wilden maken van de plek. Dat is op sociale media geplaatst en honderden keren gedeeld. Zo kwam het bij de afdeling communicatie van de NS en NS Vastgoed terecht. Een dag later kreeg ik de uitnodiging om eens te komen praten.
“De NS gaf ons toen een bruikleenovereenkomst: als zij de grond terug willen, moeten we er weer af, helaas. Het is dus tijdelijke natuur. Ondertussen hadden we voor de inrichting ook subsidie van de gemeente gekregen en in 2014 ging de tuin open.”
Hoeveel mensen maken gebruik van de Cremertuin?“Dat varieert. Een stuk of zeventig huishoudens hebben zich aangesloten bij de stichting die de tuin beheert. Zij moestuinieren er, laten hun kinderen er spelen of komen er barbecuen. Daarvoor betalen ze tussen de dertig en zestig euro per jaar; afhankelijk van de oppervlakte van hun moestuin. We hebben verder vier klusdagen per jaar; geheel vrijwillig. Via Facebook, een nieuwsbrief en onze website houden we de mensen op de hoogte.”
Hoe voorkomt u vernieling?“We hebben een hek met een cijferslot. Dat werkt aardig, maar we moeten wel, zeg eens per half jaar, de cijfercombinatie aanpassen. Niet om vernieling te voorkomen, maar omdat er soms wel erg veel kinderen van buiten komen spelen. Maar we willen ook niet te streng zijn: dat is ook onderdeel van de opzet.
Net zoals we niet te streng zijn voor wat mensen wel of niet zouden moeten doen. Er moet ruimte zijn voor experiment en hobbyisme. Zo is er een imker die zijn kasten in de tuin heeft geplaatst en een enthousiasteling is een experiment gestart met ‘aquaponics’. Dat is een gesloten ecologisch systeem van viskwekerij en moestuin, waarbij de ontlasting van de vis wordt gebruikt als mest voor de moestuin. Dat enthousiasme heb je nodig voor verandering.”
U heeft sinds kort ook een heus bos. Of moet ik zeggen: bosje?“Ja, we hebben een Tiny Forest. Via mijn netwerk kreeg ik de vraag of ik niet een plek wist voor zo’n minibos. Natuurlijk, in de Cremertuin! Bossen zijn leuk voor kinderen, educatief en goed voor de biodiversiteit.”